Fort Everdingen: contrescarpgalerij
Fort Everdingen: contrescarpgalerij Kees Volkers
video

Wandeling 7: het Everdingenpad

26 juni 2021 om 08:00 Recreatie

Start: Houten Castellum

Einde: Everdingen, bushalte Diefdijk

Lengte: 12,4 km (+ 1 km varen)

OV: bus 146, halte Diefdijk (ma - vr, 1x p.u.) Vanaf halte Diefdijk tot station Culemborg (trein naar Houten) of: andere kant tot Vianen Lekbrug (bus naar Houten).

Route: Met deze kaart wordt verdwalen onmogelijk

De wandeling

Deze loopt van Castellum via Schalkwijk naar de Lek, die we oversteken met een voetveer (Liniepontje) naar Everdingen. De route voert langs een spectaculair deel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW), met o.a. vier forten die vrij toegankelijk zijn.

NB: de Liniepont vaart tot half september dagelijks. De bus vanaf Everdingen rijdt niet in het weekend.

Routebeschrijving

Start: station Castellum, oostzijde (Forum). Om plantsoen heen rechts (Via Culina) en door de poort het ‘castellum’ verlaten en rechtdoor fietspad volgen tot viaductje onder de Rondweg, hierna rechtdoor de brug op. Voorbij de brug scherp links pad afdalen naar kanaal, dan links onder twee bruggen door en eerste weg links (Spoordijk). Na 400 mtr rechts (Korte Uitweg) en aan eind links, bij rotonde rechtdoor over het water (Schalkwijkse Wetering) en dan meteen links (Lagedijk) tot aan de kerk aan de overzijde van het water.

1. Schalkwijk RK kerk

De noordzijde van het lintdorp wordt gedomineerd door de RK Michaelkerk (A. Tepe, 1879). De imposante kerk werd gebouwd op de plaats van een oudere schuilkerk. De pastorie uit 1835 was er al. Het kerkhof achter de kerk telt enkele bijzondere graven.


De RK kerk in Schalkwijk - Kees Volkers

Na huisnr. 18, precies t.o. de kerk, rechtsaf grindpad inslaan. Pad komt na ca. 1400 mtr uit bij bruggetje, meteen hierna rechts langs water, pad buigt naar links om een water heen (inundatieveld Blokhoven, zie infopaneel). Via een trekpontje en een vlonderpad komen we op een verharde weg, hier rechts brug over en meteen links voetpad inslaan langs het water, dat bij gemaaltje uitkomt op breder water: een inundatiekanaal. Aan de overzijde ligt de achterkant van ons 1e fort.

2. Werk aan de Korte Uitweg (rechts om het fort heen lopen voor entree)

Dit kleine fort (1879) staat in verbinding met fort Honswijk via de ‘gedekte gemeenschapsweg’, die achter de met batterijen versterkte wal loopt. Deze wal zien we aan de overzijde van het kanaal. Op het fortterrein is een natuurcamping en bij de bomvrije kazerne is een uitspanning.


Fort aan de Korte Uitweg - Kees Volkers

Route gaat vanaf gemaaltje links verder langs inundatiekanaal (Bokkenpad). Na 1 km voetbrug met links fortgracht en ons 2e fort: Lunet aan de Snel.

3. Lunet aan de Snel (toegankelijk via de kleine poort links van de grote poort)

Dit maanvormige fort (lunet) is in 1846 aangelegd en in 1876 uitgebreid met een bomvrije kazerne. Het moest fort Honswijk ondersteunen bij een aanval uit het oosten en de Lekdijk bestrijken. In het fort kun je nu kennismaken met allerlei zaken rond het thema water.


Fort Lunet aan de Snel - Kees Volkers

Hierna rechts brug over kanaal, we komen uit op de Gedekte Gemeenschapsweg, hier links tot T-splitsing. Voor ons de fortgracht van Honswijk. Rechts omhoog naar Lekdijk en bovenaan links en door hek fort inlopen.

4. Fort Honswijk (vrij toegankelijk)

Dit is net als fort Everdingen een zogenaamd torenfort. Beide forten zijn rond 1845 gebouwd. De ronde torens overzagen de Lek, maar bleken later kwetsbaar, zodat ze zijn ingekort. De toren wordt gedekt door een aarden wal of contrescarp. Daartussen loopt de contrescarpgalerij met steunbogen. Het fort biedt nu onderdak aan kleine bedrijven.


In Fort Honswijk (oorspronkelijk Fort Willem II geheten) - Kees Volkers

Route gaat rechts van het poortgebouw iets naar beneden en dan links van de fortwoning weer omhoog en loopt dan om het torengebouw (in restauratie) heen en verlaat het fort rechts via smal pad en een hek met een deur. Pad komt uit op verharde weg die rechts omhoog loopt de dijk op. Wij dalen echter meteen weer rechts richting het haventje, waar we links bij een hek het begin van een wandelpad door de uiterwaarde aantreffen. Dit pad loopt aan de voet van de Lekdijk en is herkenbaar aan de wandelmarkeringen.

NB: je kunt ook over de Lekdijk lopen, met naar twee kanten fraai uitzicht, maar daar is geen wandelpad en vooral in de weekenden kan het erg druk zijn.

Na twee km eindigt het pad op een dwarspad dat van de dijk afkomt bij een hek en een bunker. Dit pad loopt de uiterwaarde in, richting het water (Steenwaardpad met verwijzing naar Liniepontje). Na ca. 500 mtr komen we bij de aanlegplaats van het Liniepontje (1 euro pp).

5. Lek / Liniepont

De rivier de Lek was ook letterlijk een ‘lek’ (een ‘acces’) in de NHW. Twee imposante torenforten moesten dit ‘Lekacces’ bewaken. In het zomerseizoen zorgt de Liniepont, bemand door vrijwilligers, er voor dat fietsers en wandelaars het Lekacces kunnen oversteken. Vaartijden zie: www.uiterwaarde.nl/pontjes/de-liniepont.


De liniepont over de Lek - Kees Volkers

Aan de overkant van de Lek vanaf aanlegplaats links, dan rechts langs oude inundatiesluis, waarna pad zich splitst. Beide paden lopen naar de dijk, linker pad kan nat zijn. Op de dijk links de toegangsweg tot fort Everdingen.

6. Fort Everdingen (vrij toegankelijk)

Het torenfort met bijgebouwen ligt in het midden van de strategisch belangrijke Diefdijk: de ene helft in Gelderland en de andere in Utrecht (vroeger Holland). Naast het fort (oostzijde) de grote inlaatsluis om het land te inunderen. Op het fort kan gekampeerd worden en er is een bierbrouwerij met proeflokaal. Bekijk de video en krijg alvast een voorproefje van de sfeer.


Na bezoek aan het fort links de dijk op, die buigt links om het fort heen, en dan bij T-splitsing rechtsaf de Diefdijk op.

7. Diefdijk (NHW)

Deze werd al in de 13e eeuw aangelegd door Holland, om zich te beschermen tegen wateroverlast als in Gelre de rivierdijken braken. In verloop van tijd is de dijk opgehoogd en in de 19e eeuw werd zij een cruciaal onderdeel van de NHW. De betonnen groepsschuilplaatsen zijn uit 1939/1940.


De betonnen groepsschuilplaatsen op de Diefdijk - Kees Volkers

Diefdijk volgen tot kruispunt met rotonde. Rechts onderaan de dijk is de bushalte. Einde wandeling.

door Kees Volkers

Eerdere wandelingen in deze serie ‘Houten in en uit’: 

1. Van Oude Dorp Houten naar Jutphaas

2. Het Vaartse Rijnpad

3. Het Bunnikpad

4. Het Culemborgpad

5. Het Vreeswijkpad

6. Het Cothenpad

Geograaf en wandelgidsenschrijver Kees Volkers doet aan Urban Walking: wandelen in de ‘buitenstad’. Speciaal voor Houtens nieuws zette hij acht wandelingen uit vanuit Houten naar een OV-halte in een buurgemeente: Lekker lopen en je ziet nog ‘s wat!

Afbeelding
Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie