Rens van den Boom heeft nog de nodige plannen, dromen en idealen: ‘Gelukkig is het niet van mij afhankelijk’

ODIJK Rens van den Boom (63 jaar) zit momenteel in de eindfase van zijn leven als gevolg van uitgezaaide longkanker. Van den Boom was raadslid, bestuurder bij de voetbal, het Dorpshuis en mede-oprichter van de Huiskamer van Odijk. Herstel zit er niet meer in. ,,Dat me dit op 63-jarige leeftijd overkomt, daar had ik geen rekening mee gehouden. Het enige dat je ervan kunt zeggen, is dat het te vroeg is”, zegt Rens. Bunniks Nieuws polste Rens van den Boom voor een interview. ,,Best een vreemd verzoek”, zegt Rens. ,,Ik wil niet over mijn graf heen regeren, maar tegelijkertijd vond ik het ook een goed idee.” 

door Kuun Jenniskens

Rens zit op de bank in de woonkamer van de net gebouwde hooibergwoning - vol in het licht dat via dak- en zijramen binnenkomt. Er staat geen bed in de woonkamer, ook al slaapt Rens veel. Dat doet hij liever op de bank. ,,Een bed in de kamer geeft teveel het gevoel van de laatste fase”, vindt Rens. ,,Het is echt van dag tot dag bekijken hoe we dit precies doen, Rens zijn autonomie is daarbij erg belangrijk”, zegt zijn vrouw Patricia. Rens: ,,We hebben dit nog nooit eerder meegemaakt, en dat is eigenlijk maar goed ook.” In oktober 2020 werd bij Rens longkanker geconstateerd. Heftige chemokuren volgden, in juni leek het de goede kant op te gaan. Een maand later werden er ineens uitzaaiingen gevonden.

BUBBEL MET GEZIN Momenteel verkeren Rens en Patricia in een liefdevolle bubbel met hun gezin - twee zoons, een dochter, hun partners en hun ‘aangewaaide’ zoon. ,,Ons gezin is geweldig”, zegt Rens. Hun zoon Sander heeft de verantwoordelijkheid voor de verbouwing van de boerderij op zich genomen. Rens en Patricia waren hun leven een nieuwe wending aan het geven en zitten midden in een groots bouwproject.

Rens: ,,We nemen het leven nu zoals het is, zoals het gaat. Een jaar heb ik niet meer, maar het kunnen ook weken zijn. Niemand weet het. Ik voel me niet ziek genoeg om al afscheid te nemen. Wel ben ik kortademig, moe en zwak.” Gelukkig knapt hij van een prednison kuur ietsje op. Dit interview kost ook energie: ,,Als wij straks een uurtje hebben gepraat heb ik het wel gehad voor vandaag.” 

Voor Rens is het bijzonder om bij leven al terug te kijken. ‘Tevreden’ is een woord dat snel valt. ,,Die tevredenheid komt omdat ik me realiseer wat we met elkaar in het dorp hebben gedaan. En hoeveel plezier we daar aan gehad hebben.”

UTRECHTS SCHOFFIE IN BOERENDORP In 1970 kwam Rens als Utrechts ‘straatschoffie’ - zoals hij zelf zegt - in Odijk wonen. ,,Ik was 13 jaar en zag het niet zitten in zo’n boerendorp. Toen wij hier drie maanden woonden, las mijn vader in de krant - misschien wel ‘t Groentje - dat het open jongerenwerk werd opgericht. Dat werd De Beug en later de huidige Schoudermantel. Van mijn vader moest ik naar die vergadering, en daar heb ik twee van mijn huidige beste vrienden ontmoet. Dat zijn Els Hopman-van Kouwen en Jan Gijbersen. Via hen leerde ik mensen kennen en ging ik hier voetballen. Een half jaar later voelde ik me een Odijks jochie.” Lachend: ,,Was ik geadopteerd.”

MET ELKAAR In Odijk waren net sportverenigingen opgericht: voetbal (1963), volleybal (1967) en tennis (1971). ,,Het was een dorp van ‘wat we willen, dat doen we, en dat doen we met elkaar’. In de jaren ‘70, ‘80 en ‘90 kan ik daar tientallen voorbeelden van opnoemen”, zegt Rens.

Patricia: ,,Bijzonder was, toen wij zijn kantoor gingen leegruimen, dat Rens alles had bewaard. Ik heb het over wel 10 kuub papier aan verslagen van al zijn vrijwilligerswerk.” Rens: ,,Bijvoorbeeld ook van een Popfestival dat ik drie keer samen met John Mulder organiseerde - Mulder kwam later bij MOJO terecht. De IJsbaan is in die tijd opgericht, daar was ik verder niet bij betrokken. Wel was ik mede-oprichter van het zaalvoetbal en het damesvoetbal.”

De bouw van Sporthal de Lindenhof was ook zo’n klus waarvoor in Odijk samen de handen uit de mouwen gingen. Rens: ,,Daar moest 50.000 gulden van de verenigingen bij. Ik zat toen in het bestuur van de Algemene Sportstichting. Met de actie Sporthal Nu brachten we het ‘kwartet van Bunnik’ uit. Deze actie heeft ook nog wat geld voor alle verenigingen opgeleverd. Van die dingen dus.” Patricia: ,,Het origineel van het kwartet hangt in de sporthal, een kopie heeft altijd bij Rens op kantoor gehangen.”

VERHUIZING VOETBAL Patricia noemt ook nog de verhuizing van de voetbalvelden. ,,Ik was toen net voetbalvoorzitter”, zegt Rens. ,,Wethouder Wil van Echtelt kwam me vertellen dat we moesten verkassen van Rijneiland naar het gemeentehuis. Daar zijn we met het toenmalige bestuur van ‘de voetbal’ (met Bart Hilhorst, Jan-Maarten de Klein, Leo Verkerk, Arjan Vernooij en Hans Peeman) een paar jaar mee bezig geweest, Maar daar zijn we goed uitgesprongen - zowel de gemeente die ruimte kreeg voor woningbouw, als de verenigingen.” 

De lijst van het vrijwilligerswerk van Rens is niet zo maar compleet te maken: 10 jaar voorzitter zaalvoetbal, 10 jaar voorzitter voetbalclub, 10 jaar raadslid, 7 jaar geleden richtte hij als voorzitter van het Dorpshuis Odijk samen met Greetje Groeneveld en Frans Bernink de Huiskamer van Odijk op.

DJ 1000 BRUILOFTEN EN PARTIJEN Rens was diskjockey in De Beug en startte met Theo Jongerius Drive-in-Discotheek NightTrain. ,,We hebben 40 jaar lang in Odijk en de verre regio op wel 1000 bruiloften en partijen de muziek verzorgd. Mensen zagen mij en Theo als broers. Formeel is dat niet zo, maar door de manier waarop wij met elkaar omgaan eigenlijk wel.”

Patricia en Rens moeten lachen als ik vraag of Rens weleens een periode niks heeft gedaan. Met zelfkennis zegt hij: ,,Ik heb een paar dingen niet goed gedaan. Mijn gezin en Patricia heb ik wel iets tekort gedaan omdat ik drie avonden in de week weg was en in het weekend langs het voetbalveld stond - op zaterdag voor mijn eigen kinderen en op zondag als bestuurslid.” Zo’n uithuizige echtgenoot was niet handig omdat Patricia op woensdag- en zondagavond dansles gaf: ,,Ik moest uiterlijk om 18 uur de deur uit en stond echt te trappelen, want zo’n les moet gewoon op tijd beginnen en Rens kwam altijd op het nippertje thuis.”

INITIATIEF SPORTHUIS Terugblikkend zegt Rens: ,,Samen met een grote groep hebben we dit dorp opgebouwd. We hadden echt een goede generatie. De generatie voor ons heeft de basis gelegd en wij hebben het uitgebouwd tot wat het nu is. Ik ben bewust de politiek ingegaan om een aantal dingen te regelen, zoals het Sporthuis. We kregen daar uiteindelijk iedereen in mee, en achteraf zijn de meeste verenigingen blij dat het gebeurd is. Maar het duurde bijna tien jaar voor het zo ver was.”

Volgens Rens is er de afgelopen 20 jaar iets misgegaan in de verhouding politiek en samenleving. ,,De politiek is er voor de gemeenschap, niet andersom. Een aantal ambtenaren ziet dat over het hoofd. Op het gemeentehuis wordt te weinig rekening gehouden met hoe de bevolking in elkaar zit. Daardoor is het animo om dingen zelf te regelen kleiner geworden.”

IKKE-IKKE-IKKE Rens is van mening dat het egoïsme uit de jaren ‘90, wat hij ikke-ikke-en-de-rest-kan-stikke noemt, zich teveel doorgezet heeft. ,,Dat is de reden waarom we de Huiskamer van Odijk hebben opgericht, om daar tegenwicht aan te bieden. Het blijkt dat het aanslaat. Mensen hebben in de gaten dat we het toch met elkaar moeten doen.” Met corona waren er vanuit de Huiskamer spontane acties om mensen te helpen, zoals de kaartenactie en boodschappen doen. ,,Dat doen we allemaal vanuit de basis, dat is niet van boven opgelegd - dan zie je dat het werkt.” 

In de samenleving ziet Rens goede bewegingen ontstaan, op allerlei terreinen. ,,De overheid zou daarin alleen maar moeten faciliteren. We hebben veel bureaucratie, alles is in regels gevat. De menselijke maat is weg. Dat is slecht voor de gemeenschap, maar ook voor overheden en het bedrijfsleven.” 

GEMEENTE MOET FACILITEREN Als de gemeente goed gaat faciliteren hoeven bestuurders niet alles zelf te doen. ,,Als je ziet wat het Sporthuis uit handen neemt van de verenigingen. Een goede structuur maakt het makkelijker voor inwoners om mee te doen. De gemeente moet meer van dergelijke organisaties gaan faciliteren, en ook het jeugdwerk onderbrengen bij het Dorpshuis of wijkverenigingen. Met beroepskrachten erbij hoeven vrijwilligers niet de eindverantwoordelijkheid te dragen.”

De laatste tijd vraagt Rens zich af of Bunnik nog een zelfstandige gemeente moet blijven: ,,90 procent van de zaken worden in Den Haag geregeld. We hebben de capaciteiten en de kwaliteiten er op het gemeentehuis niet meer voor. Er zijn diverse modellen om een gemeente alleen facilitair te laten zijn. Binnen een grotere gemeente kunnen inwoners per dorp accenten blijven leggen via een dorpsraad, daar ligt dan de menselijke maat. Zoals grote steden dat tegenwoordig op wijkniveau regelen.”

LAAT JE NIKS WIJS MAKEN Een kleine gemeente moet geen grote projecten zelf willen doen. ,,Hoezo moet een gemeente als Bunnik zelf 1000 woningen gaan bouwen, terwijl bij buurgemeente Houten alle kennis en kunde zit? Dat is belachelijk. Zogenaamd om met de bevolking en de gemeenteraad te bepalen wat er komt. Laat je toch niks wijs maken, dat wordt bepaald door ontwikkelaars. Nieuwbouwwijken zien er niet voor niks overal hetzelfde uit. De lokale politiek houdt de bevolking een beeld voor dat niet klopt.”

Stokpaardje van Rens is, ook al deed hij dat zelf niet goed, om maar drie jaar bestuurder te zijn. ,,Dan komen de opvolgers vanzelf. De generatie na ons is positief, die gaan ervanuit dat ze er wat van kunnen maken.” Rens vertrouwt erop dat mensen aangehaakt blijven: ,,Als mensen verantwoordelijkheid krijgen, dan pakken ze die.” Rens vervolgt: ,,Mijn generatie wordt ouder, en sommigen hebben niks te doen. Ik kan het nu niet meer oppakken, maar ik zie voor hen mogelijkheden om dingen te gaan doen. Zoals de begraafplaats in Odijk, die draait nu vooral op zeventigers en tachtigers - ga daar lekker wat doen. Ook bij de Huiskamer mogen jongeren zich aansluiten. “

CONTACT CDA FRACTIE Weer wordt er hard gelachen als ik vraag of Rens de CDA-fractie nog af en toe iets influistert. Sinds zijn vertrek tien jaar geleden blijkt Rens niet alleen contact te hebben onderhouden met het CDA, maar ook met fractievoorzitters van twee andere partijen. ,,Dat deed ik natuurlijk ook om vanuit de Huiskamer te laten weten wat er speelde. De Huiskamer heeft een Raad van Advies vanuit alle geledingen; onderwijs, kerk, verenigingen - dus wij zijn altijd van alles op de hoogte.”

Tekst loopt onder foto door.

In de boerderij van Rens en Patricia zijn vier appartementen gebouwd en op het terrein (links) komen drie studio’s voor jongeren - Kuun Jenniskens

HET SOCIALE BELANGRIJK Patricia: ,,Na Rens zijn raadsperiode keken we samen wat wij nog wilden, ook omdat onze kinderen aan het uitvliegen waren. Het sociale bleek voor ons belangrijk; hoe kun je dingen gezamenlijk doen en hoe kun je wat voor mensen betekenen? De Huiskamer en ons plan de Weteringshof zijn in dezelfde periode ontstaan. Hier in huis stonden we al meerdere jongeren bij. Met advies, en door er te zijn. Zo is het idee van de Weteringshof ontstaan. Omdat rust, regelmaat en reinheid, en ook echte aandacht bij een genezingsproces kunnen helpen. Jongeren in een lastige situatie vallen vaak tussen wal en schip. Een ‘gemeenschap’ kan helend werken en die willen we hier creëren. Mijn leefstijlpraktijk past hier goed bij. Ik vraag me wel eens af hoe de wereld zou zijn als mensen liefde als leidraad nemen. Dat mensen opmerken wanneer iemand op zijn tenen loopt, om vervolgens te vragen: kan ik iets voor je betekenen?”

,,Die kant moeten we op en wij zien die kanteling een beetje komen”, zegt Rens. Patricia: ,,Emoties en verdriet mogen er meer zijn. Ook nu met Rens is de valkuil: ‘door, door, door’. Steeds opnieuw schakelen we terug naar de vraag: wat wil je zelf, wat zegt je gevoel?”

Rens: ,,De maatschappij is aan het veranderen en daar willen we een steentje aan bijdragen. Het egoïsme van de jaren 90 verdwijnt. We krijgen door dat we het met elkaar moeten doen, tegelijkertijd neemt polarisatie toe met meer uitersten. Het is een forse uitdaging daar een samenleving van te maken waarin we gelukkig en tevreden kunnen zijn.”

OPVANG JONGEREN WETERINGSHOF GAAT DOOR Het heeft behoorlijk tegen gezeten met het gedroomde plan Weteringshof. Patricia voelt wel echt de drive om door te zetten. Rens: ,,We hebben pech gehad met een lang traject vergunningverlening. Inmiddels zijn de bouwprijzen skyhigh. We zetten door, ook al kan ik er helaas niet veel meer aan doen.”

Toen Rens ziek werd is de hooibergwoning snel gebouwd, zodat hij meer rust had. Wonen in een appartement in de boerderij, terwijl die boerderij werd verbouwd, was verre van ideaal in zijn situatie. Vervolgens is de coachingsruimte voor Patricia in de boerderij gebouwd. Inmiddels zijn de vier appartementen in de boerderij bijna af. In het najaar start de bouw van de drie studio’s. Dat worden zelfstandige sociale huurwoningen voor jong volwassenen die wat steun kunnen gebruiken. Patricia hoopt in februari te kunnen gaan draaien. ,,Het is jammer, want Rens is natuurlijk financieel goed onderlegd en kan heel goed organiseren, dat ga ik echt missen.”

Afrondend zegt Rens: ,,Aan de Weteringshof, en de omslag naar een faciliterende gemeente, had ik graag nog willen meewerken - maar het is gelukkig niet van mij afhankelijk.”

Samen zeggen Rens en Patricia ,,Wij hebben dromen en een heleboel andere mensen met ons.”