Twee mannen, twee levens, een dubbelportret

Odijker Reinhard de Jong (1950) schrijft over de levensgeschiedenis van zijn vader en schoonvader in het boek Twee mannen, twee levens, een dubbelportret. De twee mannen, de hoofdpersonen in het boek, zijn al jaren niet meer in leven. Ze hebben elkaar tijdens hun hele leven ook nooit gezien of gesproken. De één is zijn vader, Sjaak de Jong (†1980), Nederlander van geboorte, en de andere Frank Dellar (†2001), van Britse origine, de vader van zijn echtgenote. Zo zijn hun namen verbonden. Dat is niet zonder meer een reden om een dubbelportret schrijven. Er is een andere verbinding, die de inspiratiebron is. Ze hebben een gemeenschappelijk verleden in Duitsland. Beide mannen zijn geboren aan het begin van de Eerste Wereldoorlog. Beiden waren meer dan vijfenzeventig jaar geleden in Duitsland, tijdens de Tweede Wereldoorlog. In maart 1945 trok Frank Dellar de rivier de Rijn over bij Wesel, net over de Nederlandse grens, als Kapitein in het Britse Tweede Leger onder veldmaarschalk Bernard Montgomery. Operatie Plunder was, met andere militaire operaties van de geallieerden strijdkrachten, een ultieme poging om het Duitse leger terug te dringen en om het uiteindelijk te verslaan. Hij vocht zich een weg naar het noorden van Duitsland met de Britse 3e Parachute Brigade van de 6e Airborne Division. Hij kwam langs Osnabrück. Ten zuidoosten van Osnabrück ligt het stadje Bünde. Sjaak de Jong had er als dwangarbeider gewerkt, gedwongen door de Duitse bezetter in Nederland. Net als veel andere Nederlandse dwangarbeiders om de Duitse economie en de oorlogsindustrie in stand te houden.

Ze hebben elkaar nooit ontmoet in Duitsland en ook niet daarna. Hun gemeenschappelijke ervaringen in Duitsland waren de aanleiding om dit portret over hun leven te schrijven. Over wie ze waren, waar ze vandaan kwamen, van wie zij afstamden en hoe hun leven verliep, voor en na de Tweede Wereldoorlog.

Dit portret gaat niet alleen om de feiten uit hun leven. Hun persoonlijke geschiedenis is gevormd te midden van de economische, politieke en sociale veranderingen, die zich tijdens hun leven hebben voltrokken. In die zin is het ook een beperkte sociale geschiedenis van twee families in twee verschillende landen, Nederland en Engeland.

Het boek is verkrijgbaar bij de webwinkel van de uitgever (www.boekscout.nl) of via de boekhandel (ISBN 9789402237658). Voor meer informatie:odejong1950@kpnmail.nl.