Terrorisme blijft actueel

ODIJK Voor een zaal met zo'n 75 toehoorders spraken Dick Leurdijk, Karina van Eck en Hans Martijn Ostendorp maandagavond over terrorisme. De organisator van de avond, de Coalitie van de Mensenrechten, had besloten hetzelfde onderwerp te kiezen als 15 jaar geleden, vlak na de aanslag op de Twin Towers. Daarmee lijkt de cirkel rond. Al blijft het onderwerp voorlopig actueel.

Agnes Corbeij

Dick Leurdijk werkte jarenlang bij Clingendael, het Nederlands instituut voor internationale betrekkingen. Hij sprak 15 jaar geleden op de eerste avond van de Coalitie van de Mensenrechten en deed dat nu weer. Hij was cynisch geworden door ervaring, zo sprak hij zelf. "Ik weet nu al dat ik over vijftien jaar terug kan komen om over hetzelfde onderwerp te spreken, want van het terrorisme zijn we voorlopig niet af."

VERTROUWEN Leurdijk was lange tijd VN-deskundige bij instituut Clingendael, maar is daarin zijn vertrouwen wel kwijt geraakt. "De VN is gedoemd, of zelfs gebouwd, om te falen. Een verandering zou moeten komen vanuit grootmachten zoals de VS en Rusland, maar die verhoudingen zijn nu ernstig verstoord." 

Sinds 9/11 zijn veel wetten aangenomen om burgers te beschermen tegen herhaling. Carina van Eck, werkzaam bij het huidige College voor de Rechten van de Mens, ging in op de keerzijde van die wetten en maatregelen. "Mensenrechten worden hiermee ingeperkt. Recht op privacy, vrijheid van meningsuiting en het recht op vrijheid. Nederland mag iemand zonder strafrechtelijk onderzoek een gebiedsverbod opleggen, dat gecontroleerd wordt met een enkelband. We moeten blijven kijken naar de noodzakelijkheid en de vraag of de maatregel proportioneel en effectief is."

AFWEGING Ostendorp ging in op de lokale kant van de zaak. Ook in de gemeente Bunnik speelt het onderwerp terrorisme. "Als ik een bericht krijg dat een verwarde persoon wil uitreizen naar Syrië, wat doe ik dan? Bel ik de hulpdiensten of pak ik zijn paspoort af? Die afweging vind ik verrekte lastig."

Het was een avond zonder antwoorden. Uiteindelijk verwoordde Nico Tukker, een van de toehoorders, een conclusie: "We kunnen niks doen aan het conflict in Syrië, Mali en andere landen. We kunnen wel zelf de mensenrechten blijven respecteren, door vluchtelingen op te vangen en geweld uit ons eigen leven te bannen. Daar hebben we onze handen vol aan."