Appel-en perenoogst vol op gang in Kromme Rijnstreek

29 september 2021 om 11:11 Natuur en milieu

REGIO De appel- en perenoogst is een week of drie gaande en zal tot ongeveer half oktober duren. Overal in de Kromme Rijnstreek zijn plukkers aan het oogsten. Dit is echt mensenwerk. Gelukkig is het mooi weer. ‘t Groentje spreekt met fruitteler Teunis van Maaswaal uit ‘t Goy. Deze pleit ervoor om in de supermarkt voor Nederlands fruit te kiezen.

In zijn boomgaard aan de Wickenburgseweg lopen we allereerst naar de Rubens appelen die daar smakelijk rood aan de boom hangen. Van Maaswaal zegt dat dit nieuwe ras gaat verdwijnen: ,,Veel hangt af van promotie en bij de Rubens is dat mis gegaan. Het is een hele smakelijke herfstappel met Elstar en Gala bloed in zich - dat zegt genoeg. Voor ons is en blijft het een paradepaardje, dus wij hebben hem nog aangeplant. Wij hebben een bepaalde klantenkring die hem zeer kan waarderen, ”

Fruitteler Teunis van Maaswaal bij de Rubens appels - Kuun Jenniskens

Op een andere locatie van het bedrijf treffen we zijn dochter met twee mannen op een elektrische hoogwerker om appels te plukken - ook Rubens. Het plukken is volledig handwerk, bij deze rode appelrassen wordt op kleur geoogst. Als ze lekker rood van kleur zijn kunnen ze van de boom. De nog niet rijpe appels blijven hangen en gaan in een volgende plukronde van de boom. 

BREED ASSORTIMENT AAN APPELS EN PEREN Teunis runt het bedrijf - dat zijn vader in 1968 startte - samen met twee broers. Inmiddels is het een groot bedrijf met 85 hectare fruit. De verhouding ligt op 60 procent appel en 40 procent peren. ,,Veel telers in deze streek zijn overwegend peren gaan telen en verkopen vaak in bulk een hele koelcel. Wij niet, omdat wij alle soorten zelf rechtstreeks aan klanten leveren willen we een zo breed mogelijk assortiment. Dat geeft ons een meerwaarde. Wij hebben een eigen groothandel met vrachtwagen en leveren aan lokale franchise supermarkten, speciaalzaken, horeca, maar ook aan grote supermarktorganisaties.” 

Van dit fruitbedrijf blijft het meeste fruit in Nederland. Het fruit wordt opgeslagen in 45 koelcellen. Peren worden net onder de 0 graden bewaard. Teunis laat een koelcel zien die die ochtend vol is gestapeld. Echt tot de nok staat het vol met fruitkisten, acht meter hoog opgestapeld. De 85 hectare geven in totaal ongeveer 4 miljoen kilo fruit op jaarbasis.

Tekst loopt onder de foto door 

Koelcel tot de nok vol met peren - Kuun Jenniskens

Van Maaswaal teelt zowat alle appelrassen, zelfs de Cox Orange die bijna nergens meer wordt aangeplant, aldus Teunis van Maaswaal. Hij somt een hele waslijst op; jonagold, elstar, goudrenetten, golden delicious, gala, granny smith, fuji en delbare. 

Het gaat hier om een traditioneel bedrijf, dus niet biologisch. ,,Wel werken wij Planet Proof. Belangrijk onderdeel hierbij is een lager gebruik van gewasbestrijdingsmiddelen.”

80 POOLSE PLUKKERS AAN HET WERK Nu tijdens de oogsttijd lopen er 80 plukkers, hoofdzakelijk uit Polen. Zij vinden onderdak op het terrein. ,,Wij zijn gecertificeerd voor GRASP waarmee het welzijn van onze werknemers wordt bewaakt. Dit betekent dat de gewerkte uren, lonen en huisvesting worden gecontroleerd. Sommige supermarkten vragen om dit certificaat.” De gemeente Houten controleert dit. Dit jaar is men al twee keer komen kijken of alles in orde is. Teunis van Maaswaal: ,,De leefomgeving voor plukkers is de laatste jaren enorm verbeterd. Wij hebben nu verplaatsbare units waar ze een wasmachine, douche, toilet en keuken hebben - echt voor vier personen helemaal compleet.” 

Buiten het plukseizoen loopt voor het snoeien en ander buitenwerk een groepje van ongeveer 15 Polen jaarrond op het terrein. Ook zij wonen op het terrein.

KOUDE START MAAR GOED GROEISEIZOEN Hoe is de oogst dit jaar? ,,We hebben een koude start gehad, maar voor het groeiseizoen was dit een mooie zomer. Niet te warm, niet te koud en voldoende regen. Gelukkig is het nu in de pluk een stuk droger, daardoor kunnen we goed met de hoogwerker tussen de bomenrijen rijden.” 

Door die koude start is de oogst 14 dagen later begonnen. Van Maaswaal hoopte dat dit zou betekenen dat ze dan twee weken langer zouden doorplukken: ,,Maar omdat het weer nu zo warm is rijpt het fruit sneller. Waarschijnlijk eindigen we toch op dezelfde dag als vorig jaar. Het schuift in elkaar, we moeten nu echt heel hard werken en 10 dagen fruitpluk inlopen.”

De productie van de peren ligt iets van 10 procent lager dan vorig jaar. Landelijk is de schatting dat er 20 procent minder peren zijn. ,,Je moet dat zo zien”, zegt Teunis. ,,Je hebt minder stuks, maar door het goede groeiseizoen zijn de peren veel groter uitgegroeid. Vandaar dat het aantal kilo’s dat we oogsten niet veel minder wordt.” De productie van appels ligt hoger dan vorig jaar. ,,Vorig jaar lag de oogst lager vanwege de vorst. Daardoor waren dit jaar de appelbomen minder uitgeput, dat maakte dat er meer knoppen en sterkere knoppen aan de boom kwamen. Zodoende hebben we meer vruchten.”

GOEDE PRIJS VOOR DE CONSUMENT De verwachting is dat zowel de appels als de peren een goede prijs gaan doen. De appelprijs zal door de hogere productie niet slecht worden, omdat er de laatste jaren meer hectare peren en minder appels worden geteeld in Nederland. ,,Voor appels zijn er weinig exportmogelijkheden, Oost-Europa heeft die markt overgenomen. Alles wat in Nederland geteeld wordt zal ook hier geconsumeerd moeten worden. Voor de teler zal de prijs redelijk zijn, en voor de consument ook. Vorig jaar lagen de appels veel duurder in de winkel omdat de oogst toen zo klein was. Dit jaar kan de consument goed aan zijn trekken komen.” 

En hoe zit het met de peren? ,,Er wordt een hoge perenprijs verwacht door de goede exportkansen met Zuid Europa, waar ze dit jaar een kleine perenoogst hebben”, aldus Teunis van Maaswaal.

KOOP LOKAAL FRUIT Deze fruitteler heeft een hartekreet om aan de consument mee te geven: ,,Wij telen zo’n hoogwaardig product in Nederland. Ik zou graag zien dat er bij de consument nog meer bewustzijn ontstaat om in de supermarkt te kiezen voor een Nederlands product. Mensen gooien vanalles in hun winkelwagen zonder op de herkomst te letten. Voor appels en peren, maar ook voor zacht fruit, mag de knop om. Met veel passie kweken wij een mooi product waar we het hele jaar mee bezig zijn. We hebben het met zijn allen over CO2 neutraal, over klimaat - maak dan ook in de supermarkt de keuze voor Nederlands (lokaal) fruit.”

door Kuun Jenniskens