Drempel gasloos ligt hoog voor kopers Het Burgje

ODIJK In verkoopbrochures is Het Burgje aangeprezen als de meeste duurzame wijk van Nederland. Maar alleen met een kostbare extra optie worden deze woningen gasloos. Heldere informatie van de aannemer blijft achterwege, wat leidt tot twijfel bij kopers.

door Kuun Jenniskens

Nieuwbouwproject Het Burgje gaat uit twee buurtschappen met samen 141 woningen bestaan. De verkoop en bouw van dit nieuwe Odijk gebeurt in drie fases. De eerste fase bestaat uit 41 woningen. Kopers van deze woningen verzamelen zich in een groep die 'Het Collectief' heet. Tijdens voorlichtingsavonden met de Natuur en Milieuplatform Utrecht (NMU) en de gemeente vonden ze elkaar. 'Het Collectief' is geen actiegroep, maar wil samen aan de slag om van Het Burgje een leuk en duurzaam buurtschap te maken.

De aanbesteding van Het Burgje speelde in 2015. Het moest de meest duurzame wijk van Nederland worden - dat was de inzet van de gemeenteraad. Explorius won de aanbesteding en leverde daar hoge milieuscores bij (met een gemiddelde GPR van 8,3). Niemand wist toen nog eigenlijk wat dit betekende - gaf wethouder Eijbersen (Liberalen) deze week tegenover ‘t Groentje toe. Maar gasloos zou deze wijk niet worden.

In het najaar van 2016 tikte NMU Bunnik op de vingers. Dit platform noemde het achterhaald om Het Burgje met gasaansluiting aan te leggen. In het coalitieakkoord stond dat de wijk energieneutraal moest worden. In die periode is het bouwproject in een niet openbare setting aan de gemeenteraad gepresenteerd. Toenmalig P21 fractievoorzitter Paul Heijmerink zei indertijd dat P21 daar kritische vragen stelde over gas: ,,Wij hebben ons laten overtuigen.” Volgens Heijmerink was de uitleg als volgt: ,,De komende jaren is een aardgaswijk beter voor het milieu dan een wijk die gebruik maakt van elektriciteit omdat die nu nog deels door kolen wordt opgewekt. De woningen in ‘t Burgje zijn zeer energiezuinig en voorbereid om op elektra over te gaan. Dat is pas zinvol als de elektriciteit meer duurzaam wordt opgewekt. Als het zo ver is kan de CV ketel worden vervangen door een warmtepomp.” Na deze bijeenkomst in 2016 ging de gemeenteraad overstag.

Twee jaar later vindt Den Haag de energietransitie niet snel genoeg gaan. De Tweede Kamer neemt op 1 juli 2018 de wet Voortgang Energietransitie (VET) aan; vanaf deze datum mag er alleen nog gasloos worden gebouwd. Projectontwikkelaar Explorius en aannemer Nijhuis dienen hun vergunningaanvraag voor Het Burgje op 28 juni 2018 in, twee dagen voor deze deadline. Uit vertrouwelijke bron weet ‘t Groentje dat dit op het Bunnikse gemeentehuis niet goed is gevallen. Wethouder Jorrit Eijbersen echter, vindt het niet heel raar: ,,We wisten dat dit een plan was dat uitging van een GPR waarde, en niet van gasloos.”

Wat vinden kopers hiervan? Marco van Alderwegen: ,,Dit is op zijn minst bijzonder, het is op het randje.” Paul Naus: ,,We kunnen hier alleen naar gissen.”

Namens aannemer Nijhuis Bouw vragen we het aan Dick Paalman: ,,De prijsvraag is ingediend als een project met gas. Hier is onze grondprijs op gebaseerd. Later is daar discussie over ontstaan. Maar voor ons is gasloos financieel niet haalbaar, daarom hebben we de aanvraag op tijd ingediend.”

‘t Groentje spreekt met Marco van Alderwegen en Paul Naus - die Het Collectief vertegenwoordigen - een dag na een bijeenkomst met kopers en de NMU. Zij vertellen dat het thema ‘aardgasloos’ veel kopers raakt. Bijna 90 procent van de vragen op het portal van Het Burgje gaan over duurzaamheid. Paul: ,,Een groot deel van de mensen twijfelt.” Kopers krijgen gasloos als extra optie aangeboden. Dat kost 17.500 euro. Paul: ,,Informatie hierover blijft achterwege, wij willen natuurlijk weten wat dit precies inhoudt. De woningen zijn goed geïsoleerd en hebben vloerverwarming, dus hiermee lijkt aan de voorwaarden die voor gasloos van belang zijn, te zijn voldaan. De aannemer spreekt van een luchtwarmtepomp in de schoorsteen, met een geluidsniveau van niet meer dan een koelkast - maar hij lijkt het ook niet precies te weten.”

Marco: ,,Ondertussen horen we in de samenleving tegenstrijdige geluiden over een warmtepomp. De een zweert erbij en de ander vindt het waardeloos. Het enige wat wij weten, is dat we een behaaglijk en duurzaam huis willen. En dat Het Burgje in brochures is aangeprezen als het meest duurzame buurtschap van Nederland en de vraag is of we daarmee zijn misleidt? We lijken in een situatie te zitten, waarin het lijkt alsof niemand wat durft te vinden. Naar mijn mening hebben burgers meer informatie nodig om mensen positief te krijgen voor de energietransitie.”

Het Collectief zou meer begeleiding van de gemeente willen. Wethouder Eijbersen (Liberalen) is van mening dat de gemeente al veel heeft gedaan: ,,Samen met de NMU hebben we drie avonden georganiseerd. We hebben vragen van kopers over gasloos met experts proberen te beantwoorden - ook hoe je het met de financiering kunt doen. Maar vervolgens ligt de keuze bij de kopers. Ik begrijp dat dit een lastige is; ik hoor terug dat mensen moeten kiezen of het een uitbouw wordt, een duurdere keuken, of gasloos.” Eijbersen heeft wel een advies: ,,Het is verstandig om nu te kiezen voor gasloos, want dan voldoet je woning aan de normen van de toekomst.”

In een groter verband ziet de wethouder deze aarzeling terug in de hele samenleving: ,,We zijn opnieuw aan het pionieren in de polder. In dit stadium van snelle ontwikkelingen op technisch gebied, kunnen we de koudwatervrees - die ik goed begrijp - niet oplossen. Ik zeg: je moet er gewoon instappen. Mensen met een bestaande woning zoals ik, die alleen met hoge kosten te verduurzamen is, zouden graag met ze ruilen.”

Dick Paalman van Nijhuis Bouw herkent het beeld dat de kopers schetsen. ,,We hebben mensen zoveel mogelijk informatie proberen te verstrekken. Inmiddels zijn we ingehaald door de techniek. De eerder aangeboden constructie kan technisch niet meer. Om de luchtwarmtepomp geluiddicht te maken moet er extra isolatie omheen. Hiermee wordt de unit groter, en daarom past hij niet meer in de schoorsteen.” Paalman zegt dat inmiddels over een alternatief is besloten. ,,Hierover communiceren we deze week met de kopers. De luchtunit komt op het dak van de berging. De pomp zelf komt onder de trap.” Deze oplossing kost 13.450 euro.