Tweede Wandeling: Het Vaartse Rijnpad

HOUTEN Geograaf en wandel-gidsenschrijver Kees Volkers doet aan Urban Walking; wandelen in de ‘buitenstad’. Speciaal voor Houtens Nieuws zette hij acht wandelingen uit vanuit Houten naar een OV-halte in een buurgemeente: lekker lopen en je ziet nog ‘s wat! Elke twee weken publiceren we een van de wandelingen in Houtens Nieuws en op de website. De eerste wandeling was het Jutphaaspad, deze week lopen we het Vaartse Rijnpad. 

Wandeling: Vaartse Rijnpad, lengte: 9,9 km

Startpunt: station Houten

Eindpunt: Utrecht, station Vaartsche Rijn

OV: Trein Vaartsche Rijn - Houten

Kaart: Met deze gedetailleerde kaart kan er niks misgaan onderweg. 

 De route van het Vaartse Rijnpad - afstandmeten.nl

Wandeling in het kort: De route gaat via het Imkerspark en verlaat de bebouwde kom bij de oude hoeve Nieuwoord. Via Oud Wulven komen we in het gebied van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, waar we een drietal forten passeren en langs een inundatiekanaal Utrecht binnenlopen. We eindigen in het hippe Rotsoord, aan de voet van NS-station Vaartsche Rijn, waar deze week met een beetje geluk de terrassen weer open gaan.

Start: station Houten, stadhuiszijde (Onderdoor). Langs stadhuis rechtdoor lopen (Imkerseind), twee keer bruggetje over, bij kruispunt fietspaden rechtdoor (Imkerspad). We lopen het Imkerspark in. Bij driesprong links, meteen daarna nog een driesprong, daar rechts (blijft Imkerspad). Na 300 mtr weer driesprong, hier rechts en daarna meteen weer rechts bruggetje over, hierna rechts aanhouden, pad gaat over in woonstraat (Troubadoursborch). Aan eind rechtdoor bruggetje over en rode pad blijven volgen, dit buigt na hoeve Nieuwoord (1893) naar rechts door een plantsoentje met bomen en dan naar links richting Utrecht (zie wegwijzer). Pad duikt onder de Rondweg door. Hierna bij driesprong rechts (Oud Wulfseweg); we passeren rechts de Molukse Evangelische Kerk, weg buigt naar links en slingert verder naar het noorden door Oud Wulven. 

1. Oud Wulven

Buurtschap en oud gerecht rond vm. Huis Oud Wulven. Huis is gesloopt in 1949, de 17e-eeuwse poort is opgenomen in de gevel van het stadhuis van Houten. De witgepleisterde huizen op nr 10 en 12 (vm. boerderij en koetshuis) gaan terug tot de 17e eeuw. De dwarshuisboerderij aan de overzijde van de weg (nr 17) is deels zelfs nog 16e-eeuws.  

Huis Oud Wulven - Vaartse Rijnpad - Kees Volkers

Weg buigt van spoor af naar links en gaat over in Fortweg. Deze blijven volgen, links afbuigend langs manege, tot de afslag rechts (fietspad). Links van de Fortweg zien we voor ons Fort ‘t Hemeltje liggen. 

2. Fort ‘t Hemeltje

Dit fort, met zijn kenmerkende wallen, is aangelegd rond 1880 ter versterking van de Waterlinie rond Utrecht. Te zien zijn o.a. de fortwoning, een grote bomvrije kazerne (waarin bedrijfjes zijn gevestigd) en diverse magazijnen en kazematten, die verbonden worden door (deels toegankelijke) overkluisde gangen of ‘poternes’.

Fort ‘t Hemeltje - Vaartse Rijnpad - Kees Volkers

De route gaat verder via het fietspad onder de A27 door, we komen uit op de Wayensedijk, met rechts een waterloop. Na 1 km bij kruispunt naar rechts (Koppeldijk) en dan meteen links het fietspad op, dat langzaam omhoog loopt naar een fietsbrug over de snelweg (A12). Na de brug meteen eerste pad links dat steil naar beneden loopt, bij splitsing links houden. Pad loopt door een weelderig moerbasbosje, buigt naar rechts; bij kruispunt links tot een brug over een breed water.

3. Inundatiekanaal

Dit water is een inundatiekanaal van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het maakt deel uit van een systeem van sluizen en waterlopen om bij een vijandelijke aanval het gebied tussen de Lek en de Kromme Rijn - aan de oostzijde van het kanaal - onder water te zetten. De verdedigers konden dekking zoeken achter de wal aan de westkant van het kanaal. 

Inundatiekanaal - Vaartse Rijnpad - Kees Volkers

Na de brug lopen we verder over de hoge wal langs het water. De wal is zo’n 1200 mtr lang. Het kanaal loopt nu dwars door de woonwijk Lunetten waardoor een negental bruggen en viaducten nodig waren. Na het laatste viaduct buigt het water iets naar links, waarna wij rechts een dammetje oversteken en op een pad aan de overzijde uitkomen. Hier links. Rechts van ons ligt weer een fort: Lunet IV.

4. Fort Lunet IV

Tussen 1820 en 1830 zijn als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie vier maanvormige verdedigingswerken (lunetten) gebouwd. Toen ze hun militaire functie verloren zijn ze na 1980 in beheer gekomen van de Gemeente Utrecht. Op Lunet IV kan je vrij rondlopen en wat drinken in de uitspanning. 

Fort Lunet IV - Vaartse Rijnpad - Kees Volkers

Ons pad komt uit op een bredere weg met rechts een brug. Wij slaan echter linksaf (Houtensepad). Dit was ooit de provinciale (tol)weg tussen Utrecht en Houten.

De weg buigt naar rechts langs fort Lunet III.

5. Fort Lunet III

Lunet III en IV maken nu deel uit van het Beatrixpark, dat aan de rand van de wijk Lunetten is aangelegd. Lunet III is in gebruik bij een scoutinggroep. Lunet II en I liggen aan de overzijde van de spoorlijn. 

Weg buigt naar links onder viaduct, hierna voetpad rechts door plantsoen volgen. Na ca. 500 mtr bij een vijver linksaf de straat oversteken en rechtdoor langs een parkeerstrook en eerstvolgende straat rechts de wijk Tolsteeg in lopen (Saffierlaan). Saffierlaan uitlopen, drukke weg oversteken (Briljantlaan), dan rechtdoor langs benzinestation (Rotsoord) en bij driesprong rechts houden (Heuveloord). Links de vm. Pastoefabriek, Straat buigt naar rechts, langs watertoren en komt uit op pleintje met horeca.

6. Rotsoord

Industriestrook uit de 19e en 20e eeuw langs de Vaartse Rijn met o.a. restanten van keramische industrie, stoomwasserij, meubelfabriek Pastoe en een watertoren. Mix van industrieel erfgoed en moderne invulling is nu een trendy plek met hippe horeca op steenworp afstand van de binnenstad.

Rotsoord - Vaartse Rijnpad - Kees Volkers

Rechtdoor tussen bebouwing blijven lopen (Helling); we komen uit op drukke weg. Aan de overzijde ligt NS-station Vaartsche Rijn.