Gemeenten zelf meer belasting laten heffen?

Verruiming van mogelijkheden vindt Leny Visser (CDA) prima, maar het hoeft niet via de onroerend zaakbelasting (OZB): "Nu de gemeenten meer taken hebben gekregen vinden we het logisch dat er gekeken wordt naar verruiming van de mogelijkheden van lokale belastingheffing. Bij iedere gemeente kan op die manier een relatie gelegd worden tussen voorzieningen en geld wat men daar voor overheeft. Op die manier kan lokale politiek ook meer inhoud krijgen. Vooral binnen het sociaal domein ziet het CDA mogelijkheden om beleid te ontwikkelen wat in dit geval past bij de samenleving van Bunnik. Daar zouden we graag de inwoners bij willen betrekken. Daarmee is wel het gevaar aanwezig dat er te grote verschillen komen tussen gemeenten onderling, dus dat moet voorkomen worden." Leny Visser zou graag zien dat de OZB een percentage wordt van de reguliere belasting. "Dan hoeft Bunnik niet zelf een systeem op te zetten voor heffing en controle. Nog beter zou de OZB helemaal afgeschaft kunnen worden. Die heffing is arbeidsintensief en daarmee kostbaar. We denken dat met de aanstaande herziening van het belastingsysteem dit idee serieus meegenomen moet worden."

Hein Hoitink (Liberalen) wil er in zijn fractie nog over van gedachten wisselen en kent het advies van de commissie Rinnooy Kan nog alleen uit de krant. "Het is op het eerste gezicht een interessant voorstel. Mijn eerste persoonlijke reactie is voorzichtig. Het principe van een verschuiving van rijksbelastingen naar gemeentelijke belastingen spreekt me aan, omdat het de mogelijkheid biedt om de financiële lastendruk voor onze inwoners te verlagen. Een dergelijke keuze kan bij de gemeenteraadsverkiezingen dan aan de kiezers worden voorgelegd. Het biedt de gemeente ook de mogelijkheid om op het gebied van voorzieningen meer een eigen beleid te gaan voeren dan tot nu toe het geval is." Over het politieke krachtenveld zegt Hoitink: "Het feit dat het kabinet zich direct achter dit voorstel heeft geschaard, maakt me argwanend. Elke decentralisatie van rijk naar gemeenten heeft tot nu toe het rijk altijd geld opgeleverd en de gemeenten altijd geld gekost. Eerst zien en dan pas geloven, zou ik zeggen. Ook vermoed ik dat het voor grote gemeenten gunstiger zal uitpakken, dan voor kleine gemeenten zoals Bunnik. Grote gemeenten hebben in Den Haag nu eenmaal meer invloed dan kleine."

Op persoonlijke titel omdat hij nog niet met de fractie heeft kunnen overleggen, zegt Paul Heijmerink (P21): "Als raadslid kan ik niet enthousiast worden, het zal leiden tot nog grotere verschillen tussen gemeenten. Gemeenten met rijke inwoners zijn dan beter af dan andere gemeenten. Dat is niet solidair. De commissie stapt daar nogal makkelijk overheen." De commissie verwacht 3 effecten, zoals minder belastingdruk op arbeid, meer democratie in de gemeentepolitiek en meer keuzevrijheid voor gemeenten. "Het overhevelen van belastingheffing naar de gemeenten leidt niet tot minder belastingdruk. Het is slechts het verschuiven van belasting. De koopkracht wordt er niet beter van en de ongelijkheid groeit, want de gemeente mag niet aan inkomenspolitiek doen." Het zal ook niet tot meer betrokkenheid van inwoners leiden, verwacht Heijmerink. "Geld is erg abstract en het is moeilijk verbinding te leggen tussen geld en wat er in de praktijk gebeurt. Inwoners komen pas in actie als er iets gebeurt in hun directe fysieke en sociale omgeving. Groenonderhoud, wegen en fietspaden, sport, muziekschool, bibliotheek, verenigingswerk, zorg aan naasten, vuilophaal etc. Dit zijn de momenten waar we als gemeente gelegenheid moeten geven aan inwoners om meer invloed te hebben op het beleid. Dat sluit veel beter aan bij de behoefte onder de inwoners."

Omdat de belastingdruk niet omhoog mag volgens het advies, blijft het budget voor de gemeente gelijk. Paul Heijmerink: "De keuzevrijheid beperkt zich dus tot de mogelijkheid om het budget voor voorzieningen te verlagen. Ik zie daar geen voordeel in. Veel van de taken van de gemeente zijn overigens vastgelegd in landelijke wetten, gemeentelijke belastingheffing verandert daar niks aan. Ik zie eigenlijk geen voordelen voor de inwoners en de solidariteit tussen gemeenten komt onder druk te staan." (KJ)