Noodopgraving vergroot kennis van het Odijk van 2500 jaar geleden

ODIJK Ruim 2000 jaar geleden was in het westen van Odijk al bewoning te vinden, waar zelfs ambachten werden uitgeoefend. Sporen hiervan zijn vooral rond het gebied tussen de Singel en de Provincialeweg aangetroffen. Amateurarcheoloog Rinke Vos uit Odijk verwacht dat met de komst van de nieuwbouw in Odijk-West er nog veel gaat worden gevonden.

Toen Vos afgelopen najaar zag hoe een loods langs de Singel werd gesloopt voor de bouw van vier vrijstaande woningen, gingen alle alarmbellen af. Immers de loods stond naast het Peekhof-terrein, waar al eerder sporen van het hele vroege Odijk waren aangetroffen. ,,Het is een hoger gedeelte in het landschap waar in de Midden-IJzertijd, dus 2500 jaar terug, al bewoning was", stelt Vos.

METAALPRODUCTIE Dus sloeg hij direct alarm. ,,Bij het Peekhof-terrein waren al veel oude voorwerpen gevonden, waardoor we meer weten uit deze periode in dit gebied. Er zijn vondsten aangetroffen die te associëren zijn met metaalproductie. Er moeten handelsrelaties zijn geweest met de omgeving of verder via de naastgelegen Rijn." Na contact met de gemeente en de Omgevingsdienst Regio Utrecht werd er half november een noodopgraving uitgevoerd. ,,De aannemer was al aan het heien en drie dagen is er door een professioneel archeologisch bedrijf onderzoek verricht. Daarna hebben wij van de Houtense archeologische werkgroep 'Leen de Keijzer' twee weken vervolgonderzoek verricht. We mochten redden wat er te redden viel", zegt Vos.

MANTELSPELD Uit de storthopen bij de vier opgravingsvakken werd vervolgens aardewerk gevonden, botten van dieren en een mantelspeld. Alles is te dateren op de periode tussen 500 voor en 700 na Christus. Eén gevonden mantelspeld komt uit de jaren 25 tot 40 na Christus, toen we in de Romeinse tijd zaten. Hij toont enkele grotere scherven die duidelijk maken dat dit ooit onderdelen waren van een stenen pot met minimaal een halve meter doorsnede. Deze werd vermoedelijk gebruikt voor opslag van granen of andere producten. Ook kwamen er tijdens de laatste opgraving sporen van paalgaten tevoorschijn, waardoor duidelijk is dat er hier vroege menselijke bewoning was. Uit welke periode en of het een boerderij was of een opslagschuur is nu nog niets over te zeggen. Daarvoor moet het rapport van de beroepsarcheologen worden afgewacht. Ondanks dat het terrein slechts deels en snel is onderzocht, heeft de noodopgraving wel weer een stuk informatie toegevoegd aan de kennis van het Odijk van 2500 tot 2000 jaar geleden. De vondsten en conclusies werkt de archeologische werkgroep nu uit in een eigen rapport.

ROMEINS GRAFVELD Met de aanstaande nieuwbouw in Odijk-West heeft Vos er vertrouwen in dat hier nog veel meer wordt gevonden. Zo is enkele jaren terug op 500 meter afstand bij de opgraving in het buurtschap het Burgje door archeologen een Romeins grafveld gevonden met ongeveer zes skeletten en een groot aantal crematiegraven. Door de groei van Odijk wordt er meer bekend hoe de mensen hier ruim 2000 jaar terug leefden. ,,Het is goed dat de archeologie de aandacht heeft van de gemeente. Wij als amateurarcheologen werken graag samen en zijn de ogen en oren voor de betrokken beleidsmakers. Eventueel helpen we zelf mee met de opgraving. Onze lokale expertise is daarbij beschikbaar."