Tussen kunst en kitsch in Bunnik

De Zomerschool Bunnik organiseert dit jaar een aantal bijeenkomsten onder het thema 'Effe buurten bij'. Organisator Femke Dotman had juwelier Jumelle bereid gevonden om twee maal een groep te ontvangen. Naast een gezellige en interessante presentatie mochten de deelnemers ook eigen voorwerpen en sieraden laten dateren en taxeren. Deze Bunnikse versie van 'Tussen kunst en kitsch' bleek dermate populair dat het maximaal aantal deelnemers tot twee maal toe werd overschreden.

Deelnemers konden kosteloos deelnemen en werden ontvangen met koffie, thee en luxe gebak. Gastvrouw en edelsmid Marleen: ,,We vinden het leuk om over ons vak te vertellen en transparantie te bieden over onze werkzaamheden. We bieden een interessante presentatie, een rondleiding door de gehele zaak en de mogelijkheid om voorwerpen te laten taxeren." 

Effe buurten bij Jumelle

Sander Brandsen en Marleen Nijendijk hielden een presentatie waarin allerlei wetenswaardigheden betreffende het vak van juwelier waren verwerkt. Een aantal wordt hier ter illustratie vermeld. Veel mensen verkeren in de veronderstelling dat goud gewonnen wordt in de mijnen in Zuid-Afrika en dat zilver uit Argentinië komt. Sander: ,,Dat was misschien vroeger wel het geval, maar tegenwoordig wordt het meeste goud en zilver verkregen vanuit recycling." Bij Jumelle wordt het benodigde goud en zilver deels ingekocht bij de groothandel, en deels wordt het verkregen door het zelf smelten van gouden en zilveren voorwerpen waaronder sieraden. Liv-Maritt gaf een demonstratie van dat proces door een handjevol gouden kettingen met een brander om te vormen tot een gouden staafje dat later verder verwerkt kan worden. De brander met een blauwachtige vlam deed het goud in luttele minuten smelten, waarna het kon worden uitgegoten in een mal. Sander: ,,We werken hier met temperaturen van boven de 1000 graden en de kunst is natuurlijk om het goud zo zuiver mogelijk te maken. Dat doen we deels door een bepaalde smeltingsprocedure en deels door een bewerking met chemicaliën." Vervolgens legde Sander uit wat het begrip karaat inhoudt en waarom je beter een tulpje kunt hebben als keurmerk dan een eikenblaadje.

Goud en zilver blijken in verschillende gehaltes en samenstellingen voor te komen. Marleen liet een plateau zien waarop tientallen ringen waren uitgestald. Sommige ringen leken van zilver, maar bleken goud te zijn waaraan palladium was toegevoegd. Andere ringen waren gemaakt van rood goud, maar Marleen vertelde daarbij dat rood goud eigenlijk niet bestaat: het is goud dat vermengd is met koper. En zo passeerden nog veel meer weetjes de revue. Met alle geboden informatie bekeken de aanwezigen hun sieraden opeens met andere ogen.

Ook houdt Jumelle zich bezig met het repareren van goud- en zilverwerk voor particulier en antiquair. Ter demonstratie liet Sander een zilveren kannetje zien uit 1690 dat helemaal met de hand is gemaakt en bewerkt. Iedereen mocht het kostbare object in zijn/haar handen houden en het van alle kanten bekijken. Sander vertelde over de geschiedenis van het kannetje, hoeveel handwerk er aan te pas gekomen was om het te maken en waarom het echt wel de prijs van duizenden euro's waard was. Door de grote waarde werd het direct meer gezien als museumstuk dan als gebruiksartikel. Ook werd een zwartgeblakerde kan getoond, met veel ornamenten. Bas Jansen liet zien hoe hij deze kan met gespecialiseerde apparatuur kon polijsten en hem weer terug kon brengen tot de glimmend zilverwitte staat die hij eens gehad moest hebben. Aan het eind van de bijeenkomst toonde Bas trots het resultaat.

Deelnemers boden gouden en zilveren voorwerpen aan om daar informatie over te krijgen. De meeste mensen waren benieuwd naar de waarde van hun objecten. De heer Kruize daarentegen wilde alleen maar weten hoe oud de gouden ketting was die al generaties in zijn familie verbleef. En net als bij het populaire televisieprogramma 'Tussen kunst en kitsch' reageerden mensen verbaasd als de waarde van hun voorwerp hun verwachtingen overtrof, of teleurgesteld als ze er nauwelijks iets voor zouden kunnen krijgen. Een gouden ketting werd aangeprezen als kostbaar erfstuk en een schaal als ordinair Djokja zilver. Sander liet de mensen echter altijd hoop door in het algemeen te stellen dat iets waard is wat de gek er voor geeft. Kunst is dan wel om die gek te vinden.

Na afloop reageerden de deelnemers enthousiast over het geboden programma. Claudia: ,,Het is toch heel bijzonder dat wij bij deze juwelier echt overal een kijkje mochten nemen. Het is een heel interessante presentatie en rondleiding geweest." De heer Kruize: ..Mijn vrouw kon helaas niet meekomen, maar ik ben blij dat ik wel gegaan ben. Ik heb er echt van genoten." Nadat de groep Sander en Marleen bedankt hadden voor de interessante bijeenkomst ging men naar buiten en één deur verder. Daar werd onder het genot van een ijsje nog lang nagepraat.