"Milde vorm van politiek"

Margriet Hunse

Na 18,5 jaar waterschap nam Guus Beugelink, hoogheemraad sinds 2009, afscheid van de Stichtse Rijnlanden. Opvolger Els Otterman is inmiddels geïnstalleerd.

In 2009, met de invoering van het lijstenstelsel en daarmee ook van politieke partijen bij de waterschappen, maakte Guus Beugelink een grote verandering mee. Beugelink, vertegenwoordiger van de partij Water Natuurlijk in het Algemeen Bestuur, was daar aanvankelijk helemaal geen voorstander van. "Het functioneren van een waterschap staat of valt met consensus. Je moet met elkaar overeenstemming bereiken over hoe lang, hoe hoog, hoe dik een dijk moet worden. Als je niets doet, is je werk voor niks. Het spreekwoordelijke 'polderen' is in het waterschap uitgevonden. Ik zag niet in wat de politiek zou toevoegen, natuurvriendelijke oevers zijn immers niet liberaal of sociaaldemocratisch."

CONSENSUS Inmiddels is volgens Beugelink wel bewezen dat politieke vertegenwoordiging bij het waterschap heel goed werkt. De toegevoegde waarde vindt hij dat de discussie scherper op de snee wordt gevoerd, partijen moeten zorgvuldiger zijn in hun argumenten. "Om consensus te vinden, bereid je in een politieke setting je werk beter voor. Het gaat gelukkig wel om een milde vorm van politiek." Een ander voordeel is dat je als vertegenwoordiger van een partij weet wie je achterban is. Dat was onder het personenstelsel niet duidelijk, "behalve als je een grote familie had die allemaal op je gestemd hadden."

SCHOON WATER NAAR DE ZEE Guus Beugelink uit Wijk bij Duurstede werkte bij het Planbureau voor de Leefomgeving, op het snijvlak van water, natuur, milieu en ruimtelijke ordening. In 1999 werd hij als bestuurslid van de Utrechtse Natuur en Milieufederatie gevraagd om zich verkiesbaar te stellen voor het hoogheemraadschap. De opkomst voor de verkiezingen was de laatste keer 48%. Beugelink begrijpt best dat het waterschap niet zoveel mensen aanspreekt: "Wij dragen schoon water in stilte naar de zee. Maar zonder waterbeheer is Nederland onbewoonbaar." Heel blij was hij met de stevige uitspraak van minister Van Nieuwenhuizen in februari tijdens een debat in de Tweede Kamer, dat de waterschappen uitstekend werk verrichten en dat opheffen van de waterschappen niet aan de orde is.

PLASTIC DEELTJES Het werk van een waterschap is nooit klaar, integendeel, het wordt steeds ingewikkelder. Het land blijft steeds verder zakken, het water blijft steeds verder stijgen. Een belangrijk thema voor de toekomst blijft de waterkwaliteit. Medicijnresten in het water worden een steeds groter probleem. Vissen veranderen van geslacht onder invloed van medicijnen in het water. Een ander omvangrijk probleem is het plastic, dat in minuscule deeltjes in het water gevonden wordt. Zelfs in watervlooien, die maar een paar millimeter groot zijn, zijn stukjes plastic te zien. Beugelink: "Dat is alleen te voorkomen door het plastic uit het milieu te halen. Het is daarom belachelijk dat staatssecretaris van Veldhoven aankondigt een statiegeldsysteem in te zullen voeren, en vervolgens het bedrijfsleven weer twee jaar de tijd geeft om het probleem eerst zelf aan te pakken. In die twee jaar gaat er heus niks gebeuren."

DIJKHUIS Een hoogheemraad overlegt veel met andere waterschappen en belangengroepen. In heel Nederland bezocht Guus Beugelink de mooiste historische panden waar andere waterschappen zetelen, maar in Houten komt het waterschap er bekaaid af met een modern, maar saai kantoorpand. Gelukkig beschikt de Stichtse Rijnlanden nog over het historische dijkhuis in Jaarsveld, dat nog gebruikt wordt bij bijzondere gelegenheden. De zolder is nog ingericht met britsen voor het dijkleger.

BESTUURSCRISIS Een dieptepunt in zijn carrière noemt Beugelink de bestuurscrisis binnen de Stichtse Rijnlanden, nu 6 jaar geleden. Er bleek een tekort van 6 miljoen te zijn, veroorzaakt door slechte boekhouding. De portefeuillehouder financiën stapte op, binnen de ambtelijke top vielen ontslagen. "Toen zag ik veel hangende koppies hier in de gang, twee jaar lang hing hier een bedompte sfeer. Die is nu helemaal weg. Het sprankelt weer in de organisatie, mensen nemen weer initiatieven. Dat is niet in de laatste plaats te danken aan secretaris-directeur Joke Goedhart. Zij heeft een soepele manier om mensen goed werk te laten doen."

Het is een mooi moment om te stoppen, een jaar voor de volgende waterschapsverkiezingen. Op 5 april neemt de hoogheemraad om 15.00 afscheid in het fort Lunet aan de Snel. Beugelink zal het werk missen, maar ach, vindt hij, aan alles komt een einde. Hij gaat genieten van het feit dat hij weer over zijn eigen agenda kan beschikken. "En ik ga eindelijk weer eens een boek lezen!"